Havf ve Reca

Rabbimize karşı kulluğumuzu ifa ederken şu iki duygu çok önemlidir. Bunlar Kur’an-ı Kerimin ifadesiyle havf ve recadır. Havf: Allah’ın azameti karşısında ürperme, korkma; reca ise rızasına, rahmet ve mağfiretine mazhar olmayı ümit etmektir. Yüce Mevla’mız kendisine kulluk ederken bu duygular içinde olmamızı emreder. Kur’an-ı Kerim’de: “Allah’a (azabından) korkarak ve (rahmetini) umarak dua edin”1 buyrularak korku ve ümidin bir arada tutulması öğütlenmektedir. Bu hikmete binaen Hak Teâlâ Peygamberlerini hem müjdeleyici hem de uyarıcı olarak göndermiştir. Nitekim Kur’an-ı Kerim’de: “Müjdeleyiciler ve uyarıcılar olarak peygamberler gönderdik ki, peygamberlerden sonra insanların Allah’a karşı bir bahanesi olmasın”2 buyrulmaktadır. Yüce Allah’ın Cebbar, Kahhar, Müntakim sıfatları kalplere korku verirken; Rahim, Rauf, Gaffar Vedüd gibi isimleri de gönülleri ümit ile doldurmaktadır.

Allah korkusu, insanın isyanı ve itaatsizliği sebebiyle Allah’ın sevgisinden ve rızasından mahrum kalma, ilahi huzurda hesaba çekilme ve azaba uğrama endişesidir. Allah Teâlâ “Ey kullarım! Bana karşı gelmekten sakının.”3“Yapmakta olduğunuz şeylerden mutlaka sorguya çekileceksiniz.”4 “Şüphesiz iyiler Naim cennetindedirler. Şüphesiz günahkârlar cehennemdedirler”5 buyurarak bizlere sürekli tedbirli ve ihtiyatlı olmayı emretmektedir. İhtirasların ve nefsanî arzuların dizginlenmesinde, günahların ve her türlü kötü işlerin terk edilmesinde, saygınlık ve itibar kazanmada, gönüllerdeki Allah korkusu en önemli etkendir. Merhum şairimiz bunu şöyle dile getiriyor:

Ne irfandır veren ahlâka yükseklik, ne vicdandır; Fazilet hissi insanlarda Allah korkusundandır. Yüreklerden çekilmiş farz edilsin havf-ı Yezdân’ın

Ne irfanın kalır te’siri kat’iyyen ne vicdanın.6

Allah’ın azab ve gazabından korkmamız gerektiği gibi O’nun sonsuz rahmet ve merhametinden de ümit var olmamız imanımızın gereğidir.

1A’raf, 7/56

2 Nisa, 4/165

3Zümer, 39/16

4Nahl, 16/93

5İnfitar, 82/13-14

6 M. Akif, Safahat, Beşinci Kitap, Hatıralar

Fıtrat olarak günah işleme ve hata yapmaya meyilli olan insanın ebedi saadeti ancak Yüce Allah’ın rahmeti sayesinde mümkündür. Rahmeti her şeyi kuşatmış olan Rabbimiz, kullarına karşı engin şefkat ve merhamet sahibidir. Hatadan dönüldüğü ve affı istendiği takdirde kendisine şirk koşulması hariç affetmeyeceği günah, bağışlamayacağı suç yoktur.

Bu hususta Kur’an-ı Kerim de şöyle buyrulmaktadır : “De ki: Ey kendilerinin aleyhine aşırı giden kullarım! Allah’ın rahmetinden ümidinizi kesmeyin. Şüphesiz Allah bütün günahları affeder. Çünkü O çok bağışlayandır, çok merhamet edendir.”7 Peygamber Efendimiz (s.a.v) de Allah’ın kullarına olan şefkatinin bir annenin çocuğuna olan şefkatinden daha fazla olduğunu müjdelemektedir.8 Rahmeti gazabını geçmiş olan Rabbimiz kendisinden af dileyenler hakkında şu müjdeyi vermektedir: “Kim bir kötülük yapar yahut kendine zulmeder, sonrada Allah’tan bağışlama dilerse, Allah’ı çok bağışlayıcı çok merhamet edici bulur.”9

Havf ve recada, ifrat ve tefritten de uzak durmalıyız. Aşırı korku kişiyi ümitsizliğe düşürür. Aklı ve mizacı bozar, meşru istek ve arzuları bile köreltir. Reca’nın fazlasında ise ihmal ve atalet vardır. İsyan edip itaatten uzaklaşarak Allah’ın rahmeti umulamaz. Bu hususta şu hadisi şerif ne güzel örnektir: “Ölmek üzere olan bir gence Efendimiz (s.a.v): ‘Kendini nasıl buluyorsun’ diye sordu? Ey Allah’ın Resulü, Allah’ın rahmetinden ümidim var ancak günahlarımdan da korkuyorum” dedi. Bu cevap üzerine Resûl-i Ekrem Efendimiz: “Bir kulun kalbinde (ümit ve korku) birleşti mi Allah o kulu umduğuna nail korktuğundan emin kılar”10buyurdular. Hutbemi Sevgili Peygamberimizin bir duası ile bitiriyorum. “Allah’ım! Bize, günahla aramıza engel olacak kadar korkudan hisse, bizi cennete ulaştıracak kadar itaatinden hisse nasip eyle”11

Yıllardır felakete uğrayan ve mazlum insanların yanında olmayı dini ve insani bir görev addeden Vakfımız, bu gün de Filipinlerde etkili olan tayfundan dolayı can ve mal kaybına uğrayan Filipinler halkı için bir yardım kampanyası başlatmıştır.

Bu güne kadar dünyanın çeşitli ülkelerindeki mağdur insanlara yönelik bu tür hizmetlerde bulunan Vakfımıza canı gönülden destek olan siz cemaatimizin yardımları ile Filipinler halkının da yaralarının sarılmasının sevabına hep birlikte ortak olacağız.

Cenab-ı Allah’tan bu kampanya için de yapacağınız yardımları kabul etmesini niyaz ediyorum.

Alaaddin DEMİRYÜREK

Erenler Köyü Camii İmam Hatibi /ŞİLE

7Zümer, 39/53

8 Buhari, Edeb, 18

9 Nisa, 4/110

10Tirmizi, Cenaiz,11

11Tirmizi, Deavat, 79