Çalışma Hayatı

Toplum içinde yaşamanın insana yüklediği bazı hak ve sorumluklar vardır. Haklara saygı göstermek her insanın asli görevidir. Haklar içinde önemli bir yeri olan emeğe saygı da İslam’ın üzerinde önemle durduğu hususlardandır. Yüce Allah, emeği bir hak olarak kabul etmiş, emeğin hem maddi hem de manevi karşılığının olduğunu birçok ayette beyan etmiştir. Yüce Rabbimiz Kuran-ı Kerim’de: “İnsan için ancak çalıştığı vardır. Şüphesiz onun çalışması ileride görülecektir”1 buyuruyor. Bu ayetlerle, Mevla’mız gerek dünyada, gerekse ahirette bedeni ve fikri hiçbir emeğin karşılıksız kalmayacağını vurgulamaktadır. Bir kutsi hadiste ise, Allah Teâlâ kıyamet gününde kendisine verdiği sözü tutmayanın, çalıştırdığı işçiye emeğinin karşılığını vermeyenin hasmı2 olacağını ifade etmektedir.

Ahlaki değerlerle bezenmiş müteşebbis çalıştırdığı işçinin ücretinin insani ihtiyaçlarını karşılayacak bir düzeyde olmasına özen göstermeli, fırsatçılıktan kaçınmalı, hak kaybını engellemeli, çalışanların ücretlerini tam ve zamanında ödemeli, çalışana gücünün üstünde iş vermemeli, onu bir rakip veya üretim aracı değil, emeği ile işine katkı

1 Necm, 53 /39, 40

2 Buhari, “icare” 10

sağlayan bir arkadaşı olduğunu unutmamalıdır.

İş ortamında kullanılan araç ve makineler için gerekli olan güvenlik tedbirlerini almalı, her insanın maddi ve manevi ihtiyaçları için de gerekli olan mekân ve zamanı ayarlamalıdır.

Sevgili peygamberimiz (s.a.v): “Çalışan kişi de işverenin malının koruyucusudur”3 buyurmaktadır. Bu tavsiye ışığında işçiler de aldıkları ücretin helal olması için verilen işleri zamanında ve istenilen standartta yapmaya özen göstermeli, yaptığı işi sağlam ve güzel yapmalı, çalıştığı müessesede üretim araçlarını korumalı ve onlara kendi malları gibi davranmalıdır.

İslam, çalışma hayatında sınıflar arası hâkimiyet mücadelesini değil, karşılıklı hak ve adalete dayalı ilişkilerin sürmesini, diğerkâmlığın hâkim olmasını tavsiye etmektedir. Böylece dinimiz, çalıştırdıklarına zulmeden, onlara tepeden bakan, küçümseyen işverenler ile işverenin malında gözü olan, çalıştığı kurumda, kendi menfaatlerini ön plana çıkaran işçiyi, kınamaktadır.

Yüce Dinimiz İslam, iş hayatında çalışma barışının olmasını, karşılıklı haklara azami riayet edilmesini, kişisel hak ve özgürlüklerin kısıtlanmamasını öğütler. Fani dünyada her şeyin mutlak sahibinin Allah olduğunu, insanların işveren ve işçi olarak emanetçi olduklarını hatırlatır. Yüce Allah işçi işveren olarak birbirimizle kenetlenmeyi, daha güzel üretimler yapmayı ve helal kazançlar elde etmeyi nasib eylesin.

Dr. Hüseyin Saraç Galip paşa Camii İ.Hatibi

Redaksiyon: İstanbul Hutbe Komisyonu

3 Buhari, “istikraz” 20